Bạn đã bao giờ tìm kiếm một sản phẩm trên các trang mạng trực tuyến và rồi sau đó nhận được những lời gợi ý về chính những cái mà bạn tìm? Hay nhận được một email với sản phẩm mong muốn đang có ưu đãi hay chưa?
Tất cả là thông tin từ suy nghĩ của bạn đang bị các thuật toán điện tử khai thác. Hiện nay, các công ty có nhiều khả năng hơn trong việc tiếp cận các thông tin về sở thích mua sắm hay tìm kiếm của bạn, thông qua dữ liệu từ các cuộc giao dịch, lượng truy cập các trang web hay thậm chí là các bài viết trên mạng xã hội.
Các thuật toán tiên đoán đã sử dụng những thông tin này để đưa ra các suy luận về những gì có thể xảy ra trong tương lai.
Ví dụ, sau một vài lần ghé thăm quán, người bán hàng có thấy bạn luôn đặt mua một cà phê với một chút đường. Họ có thể sử dụng “dữ liệu” này để dự đoán ngày mai bạn mua thứ tương tự rồi chuẩn bị sẵn trước khi bạn đến đó.
Thuật toán tiên đoán hoạt động theo cùng một cách, chỉ là trên một quy mô lớn hơn nhiều
Nguồn dữ liệu thu thập được và thuật toán “tiên đoán” hoạt động như thế nào?
Gần đây, có nghiên cứu việc sử dụng dữ liệu duyệt web. Nghiên cứu chỉ ra rằng bằng cách xem xét dữ liệu truy cập, nếu khách hàng xem nhiều thứ thì sẽ có ít khả năng mua hàng hơn những người tập trung tìm hiểu một vài món.
Thông tin về thời gian, những mong muốn… có thể được thu thập thông qua số lượt truy cập. Các nhà phân tích ước tính rằng 35% số người mua hàng trên Amazon, và 75% số người xem trên Netflix đã bị điều khiển bởi các thuật toán này.
Các thuật toán này cũng hoạt động bằng cách phân tích hành vi trong quá khứ của bạn (ví dụ: những gì bạn đã mua hoặc xem), cũng như hành vi của người khác.
Thương hiệu bán lẻ Walmart nổi tiếng cũng đã sử dụng thuật toán nghiên cứu dữ liệu thời tiết trong quá khứ và khả năng ảnh hưởng của nó để từ đó đưa ra “đợt xả hàng dâu tây” trước khi có bão ập đến.
Có nên lo lắng không?
Các công ty không thực sự quan tâm đến bất kỳ người tiêu dùng nào. Mặc dù nhiều thuật toán được thiết kế để đưa ra các đề xuất “mang tính cá nhân”, nhưng thực tế chúng dựa trên hành vi trên toàn bộ cơ sở khách hàng.
Người tiêu dùng cũng có thể hưởng lợi từ các công ty sử dụng các thuật toán tiên đoán này.
Ví dụ: Nếu bạn tìm kiếm một sản phẩm, rất có thể bạn nhanh chóng nhận được những quảng cáo cho sản phẩm đó trong chỉ trong vài ngày sau, thậm chí bạn cũng có thể nhận được nhiều ưu đãi giảm giá. Vì vậy, mặc dù các công ty đang cố gắng đọc suy nghĩ của người tiêu dùng, song điều này cũng có thể đem lại lợi ích cho người mua sắm.
Daisy/ Vietucnews
Credit: ABC News
